TRIZ

Moeilijkheidsgraad facilitator

Moeilijkheidsgraad deelnemer

Benodigde tijd

40 minuten

English version on LinkedIn.

 

TRIZ (een Russisch acroniem voor Theorie van inventieve probleemoplossing) is ontworpen om groepen te helpen patronen te identificeren en elimineren die hun succes in de weg staan. Het gaat erom dingen te STOPPEN, in plaats van wat wij als mensen doorgaans doen, namelijk nieuwe dingen toevoegen en daarmee zaken complexer maken (hallo overheid).


Wat ik zo leuk vind aan TRIZ is dat het traditionele probleemoplossing op zijn kop zet met een reversed-psychology-structuur die deelnemers op het verkeerde been zet. Hierdoor kunnen ze loskomen van conventioneel denken en creatieve ideeën genereren. Elke keer dat ik dit proces aanschouw, verschijnt er een glimlach op mijn gezicht.

Don't add complexity to solve your problems. Instead STOP patterns that stand in the way of your success!

Hoe TRIZ te faciliteren

Deze structuur bestaat uit 3 iteraties van een andere Liberating Structure, genaamd 1-2-4-All. Voordat je TRIZ faciliteert, moet je weten hoe 1-2-4-All is gestructureerd. En maak je geen zorgen, het is echt heel eenvoudig!

Stap 1: Identificeer een ongewenst resultaat (5 minuten)

Introduceer een onderwerp dat een zeer ongewenst resultaat representeert. Voorbeelden zijn samenwerking die mislukt, een campagne die niet werkt of een belangrijk resultaat of doel dat niet wordt bereikt. Valideer je voorstel met de groep.

Stap 2: Brainstorm over manieren om het ongewenste resultaat daadwerkelijk te bereiken (12 minuten)
Door de Liberating Structure 1-2-4-All te volgen, maakt de groep een lijst van alle dingen die kunnen worden gedaan om de slechtst mogelijke resultaten te bereiken met betrekking tot het onderwerp in kwestie. Deze stap begint met silent-writing als individu en eindigt met kleinere groepjes die destructieve of contraproductieve acties en gedrag delen.
 
Voorbeeldvragen:
  • Wat zijn de acties die we kunnen ondernemen om er zeker van te zijn dat dit project een totale mislukking wordt?
  • Wat kunnen we doen om er absoluut zeker van te zijn dat dit de slechtste conferentie ooit wordt?
  • Wat moeten we doen om compleet te falen met het implementeren van framework X?
  • Hoe zorgen we er 100% voor dat we deze klant NIET binnenhalen? Maak een lijst met je wildste ideeën.
Stap 3: Identificeer huidig ongewenst gedrag (12 minuten)
Door dezelfde 1-2-4-All-routine te volgen, maakt de groep nu een nieuwe lijst van alle dingen die ze momenteel al doen, die op de een of andere manier lijken op de items van de eerste lijst. Dit kan in een andere of meer gematigde vorm zijn. Gemeenschappelijke thema’s en patronen zullen zichtbaar worden, waardoor gedeelde uitdagingen aan het licht komen met een beter begrip van wat er moet stoppen.
 
Stap 4: Brainstorm over manieren om dit gedrag te stoppen (12 minuten)
Met behulp van 1-2-4-All brainstormen deelnemers over concrete eerste acties die ze kunnen uitvoeren om het ongewenste gedrag te stoppen. Hier verschuift de focus van problemen naar oplossingen, en worden praktische en uitvoerbare ideeën  aangemoedigd die de groep kan implementeren. Deze stap eindigt met kleinere groepen die hun meest waardevolle ideeën delen om het meest kritieke gedrag te stoppen dat hun succes in de weg staat. Dit bevordert collectief leren en zorgt ervoor dat iedereen op één lijn zit over de vervolgstappen.

De voordelen van TRIZ

  • Alle voordelen van 1-2-4-All: Omdat TRIZ de 1-2-4-All-structuur integreert, erft het automatisch dezelfde voordelen zoals inclusiviteit, verhoogde deelname en betrokkenheid, diversiteit aan perspectieven, creativiteitsboost, enzovoort.
  • Onthult verborgen problemen: Door te focussen op wat je NIET moet doen, brengt TRIZ verborgen problemen aan de oppervlakte, waardoor groepen die dingen kunnen aanpakken die ze anders misschien over het hoofd zouden zien.
  • Moedigt creatief denken aan: Het proces moedigt deelnemers aan om out-of-the-box te denken, conventionele oplossingen te challengen en innovatieve oplossingen te bevorderen.
  • Bevordert eerlijke discussies: TRIZ creëert een veilige ruimte voor openhartige gesprekken over wat er niet werkt, wat leidt tot meer open en eerlijke discussies.
  • Bevordert collectieve actie: Door iedereen te betrekken bij het probleemoplossingsproces, zorgt TRIZ ervoor dat in samenwerking naar oplossingen wordt gezocht en dat deze gedragen worden door de hele groep.
  • Verbetert de efficiëntie van probleemoplossing: De gestructureerde aanpak van TRIZ helpt groepen om snel de grondoorzaken van problemen te identificeren en gerichte oplossingen te ontwikkelen.
  • Vermindert weerstand tegen verandering: Door contraproductief gedrag te identificeren en aan te pakken, helpt TRIZ weerstand tegen verandering te verminderen en een cultuur van continuous improvement te bevorderen.
  • Verbetert teamdynamiek: Omdat deelnemers samenwerken om gemeenschappelijke uitdagingen op te lossen, groeit de cohesie van het team en het onderling vertrouwen.
  • Verhoogt de verantwoordelijkheid: Het proces moedigt deelnemers aan om eigenaarschap te nemen over de acties die nodig zijn om schadelijk gedrag te stoppen, wat leidt tot een grotere verantwoordelijkheid.
  • Faciliteert succes op de lange termijn: TRIZ helpt organisaties zich te richten op duurzame oplossingen door de onderliggende oorzaken van problemen aan te pakken, in plaats van alleen symptomen te behandelen.

Toepassingen en tweaks van TRIZ

  • Begin met een andere Liberating Structure: Gebruik bijvoorbeeld 1-2-4-All of Impromptu networking, om in stap 1 het ongewenste resultaat te identificeren en te kiezen met de groep.

  • Maak het persoonlijk: In plaats van te vragen om gedrag dat “wij” (de groep) zouden moeten stoppen, vraag je de deelnemers om te reflecteren op hun eigen individuele gedrag en om daarvan één of enkelen te kiezen waarmee ze onmiddellijk zullen stoppen. Dit stelt je in staat om individuele maar zinvolle verbeteringen in de groep teweeg te brengen, terwijl je 10 minuten bespaart door de 2-4-All in stap 4 over te slaan.

  • Medewerkersbeoordeling: Gebruik TRIZ-achtige vragen om verbeterpunten te identificeren in de vorm van gedrag dat de carrière van de werknemer belemmert.
  • Leiderschapsontwikkeling: Gebruik TRIZ als onderdeel van leiderschapsontwikkelingsprogramma’s om leiders te helpen contraproductief gedrag te identificeren en te stoppen, waardoor hun effectiviteit verbetert.
  • Conflictbemiddeling: Gebruik TRIZ in conflictbemiddelingssessies om de grondoorzaken van conflicten te identificeren en aan te pakken, en zo gezondere relaties te bevorderen.
  • Teambuilding: Gebruik TRIZ als een teambuildingoefening om samenwerking en vertrouwen te bevorderen, met name in teams die moeite hebben met communicatie of conflicten. Een leuke vraag om te stellen: “Hoe zorgen we er absoluut voor dat dit team over een maand niet meer bestaat. Ga los met extreme ideeën!”
  • Analyse van klantfeedback: Gebruik TRIZ om klantfeedback te analyseren en patronen van ontevredenheid te identificeren, wat helpt om de klantervaring te verbeteren.
  • Retrospectives en evaluaties: Pas TRIZ toe in sprint retrospectieven of projectevaluaties om die zaken te identificeren en te stoppen die succes in de weg stonden, wat zorgt voor betere resultaten in de toekomst.
  • Procesverbetering: Integreer TRIZ in initiatieven voor procesverbetering om inefficiënties te identificeren en te elimineren, wat leidt tot meer gestroomlijnde activiteiten. Perfect voor overheidsinstanties om overgecompliceerde wetten en regelgeving te vereenvoudigen.
  • Innovatieworkshops: Integreer TRIZ in innovatieworkshops om creatief denken te bevorderen en baanbrekende ideeën te genereren.
  • Strategische planning: Pas TRIZ toe tijdens strategische planningsessies om potentiële valkuilen te identificeren en robuuste strategieën te ontwikkelen die veelvoorkomende valkuilen vermijden.
  • Risicomanagement: Gebruik TRIZ om proactief risico’s te identificeren en strategieën te ontwikkelen om deze te beperken, wat de veerkracht van de organisatie vergroot.
  • Complexe probleemoplossing: Ideaal voor het aanpakken van complexe, hardnekkige problemen waar traditionele methoden hebben gefaald. TRIZ helpt teams barrières te doorbreken en nieuwe benaderingen te ontdekken.
  • Reflecteer op the Scrum framework: Zie deze post van The Liberators.

Tips voor het faciliteren van TRIZ

  • Verduidelijk eerst de focus: Leg het doel van TRIZ duidelijk uit aan het begin van de sessie, waarbij je benadrukt dat het doel is om gedragingen te identificeren die tot falen leiden en deze te stoppen.
  • Bevorder een open dialoog: Bevorder een open en niet-oordelende omgeving waarin deelnemers zich op hun gemak voelen om hun gedachten te delen, zelfs als het om pijnlijke feiten gaat.
  • Bevorder plezier: Vraag deelnemers om er een leuke oefening van te maken waarin overdreven en gelachen mag worden. Dit draagt bij aan een veilige omgeving die deelnemers uitnodigt om meer van zichzelf bloot te geven.

  • Vraag om brute eerlijkheid: Vraag deelnemers om in Stap 3 eerst eerlijk naar ongewenst gedrag bij zichzelf te kijken voordat ze deze in de groep zoeken. Dit creëert betrokkenheid en eigenaarschap rond de uitdaging die behandeld wordt.
  • Verklap de wending niet: Vertel niet dat deelnemers in stap 3 zullen reflecteren op hun eigen gedrag, want dan kunnen mensen al beginnen na te denken over hun huidige situatie, wat dat beperkt de creativiteit en de brute eerlijkheid die TRIZ succesvol maakt.

  • Accepteer geen ideeën om iets extra te doen: Zorg ervoor dat alle suggesties gaan over het stoppen van gedrag en niet over het starten van nieuwe dingen.

  • Neem een bekentenisronde op: Begin het delen van huidig ongewenst gedrag aan het einde van stap 3 met een ronde waarin je de zin “Ik beken dat…” afmaakt. Doe de eerste bekentenis zelf om het ijs te breken.

  • Moedig diepe reflectie aan: Geef deelnemers voldoende tijd om diep na te denken over het gedrag dat ze willen stoppen. Deze stap is cruciaal voor het genereren van zinvolle inzichten.
  • Begeleid prioritering: Help groepen om prioriteit te geven aan het meest kritieke gedrag dat moeten worden gestopt, en zorg ervoor dat ze zich richten op de problemen met de grootste impact.
  • Zoek naar patronen: Help de deelnemers om patronen in hun resultaten te ontdekken. Pak hiervoor extra tijd als nodig.

  • Vraag naar de stakeholders: Sta bij het behandelen van te stoppen gedrag of acties stil bij de mensen die daarbij betrokken moeten worden. Dit helpt bij het opstellen van haalbare actieplannen.

  • Houd de energie hoog: Behoud een positieve en energieke sfeer, zelfs wanneer negatief gedrag wordt besproken. Dit houdt deelnemers betrokken en gemotiveerd om oplossingen te vinden.
  • Gebruik visuele hulpmiddelen: Moedig groepen aan om sticky notes of whiteboards te gebruiken om hun ideeën visueel in kaart te brengen. Dit helpt bij het ordenen van gedachten en het leggen van verbanden tussen concepten.
  • Zorg voor een bord per stap: Maak visuele kolommen voor de resultaten van stap 2, 3 en 4. Onthul ieder bord aan het begin van de stap. Eventuele sticky notes kunnen door de deelnemers worden doorgeschoven naar het volgende bord als deze voor hen in de volgende stap nog relevant zijn. Dit scheel een hoop schrijfwerk.

  • Zorg voor flexibiliteit: Wees bereid om het proces aan te passen op basis van de behoeften van de groep. Als een groep bijvoorbeeld aan het worstelen is, geef ze dan meer tijd om te brainstormen over oplossingen. Als een groep verloren om zich heen kijkt of hard lacht, controleer dan of ze extra begeleiding nodig hebben.
  • Moedig actieplanning aan: Zorg ervoor dat de sessie eindigt met concrete actieplannen waar deelnemers zich aan kunnen committeren. Dit vergroot de kans op follow-up. Gebruik voor verdieping een andere Liberating Structure, zoals Troika Consulting, Wise Crowds of Open Space.
  • Noteer beslissingen: Nummer actiepunten en formuleer ze als een beslissing, bijvoorbeeld “Ik zal stoppen met…” en “Wij zullen stoppen met…”. Dit vergroot de commitment om het ook echt te doen.

  • Volg actieplannen op: Plan een vervolgsessie met de deelnemers om de voortgang van de actieplannen te bespreken en eventuele vervolgacties vast te stellen. Dit versterkt de verantwoording en helpt het momentum te behouden.
  • Let ook op de faciliteringstips voor 1-2-4-All.

Meer informatie over TRIZ en Liberating Structures

  • Omdat deze Liberating Structure wat lastiger te faciliteren is dan 1-2-4-All, is het verstandig om eerst wat ervaring op te doen met 1-2-4-All. Voor beide Liberating Structures geldt dat het een kwestie is van leren door te doen. Als je hulp nodig hebt om het in een grotere vergaderstructuur te integreren, help ik je graag met de voorbereiding en opzet ervan!
  • Als je nieuwsgierig bent naar Liberating Structures in het algemeen en de structuren zelf wilt ervaren, bekijk dan de Training pagina voor de mogelijkheden om hier meer over te leren. Een eenvoudige workshop is snel georganiseerd.

Deze structuur is een van de vele die beschikbaar zijn in de Liberating Structures familie.
Liberating Structures is ontwikkeld door Henri Lipmanowicz en Keith McCandless.